Szanowni Mieszkańcy powiatu wejherowskiego,

zwracamy się  do osób, którym zależy na poprawie jakości powietrza w naszym rejonie.

Wejherowski Alarm Smogowy powstał w połowie stycznia 2018 roku po to, by nagłośnić problem  zanieczyszczonego powietrza w naszych miejscowościach, ale także by wywierać wpływ na władze lokalne i z nimi współpracować dla dobra nas wszystkich. Zależy nam na skutecznych działaniach, które będą wsparciem dla mieszkańców w walce o lepsze powietrze.

Już w pierwszym miesiącu naszej działalności udało się wiele ustalić, odbyliśmy kilka spotkań i napisaliśmy list z naszymi postulatami do wszystkich urzędów w naszym powiecie. 28 marca 2018 roku w Starostwie Powiatowym w Wejherowie odbędzie się konwent poświęcony ochronie środowiska oraz Wejherowskiemu Alarmowi Smogowemu. Już w najbliższym czasie utworzymy stowarzyszenie, do którego zaprosimy wszystkich tych, którym tak jak nam zależy na czystym powietrzu.

Naszą działalność cechuje spokojna merytoryczna rozmowa przepełniona dobrymi argumentami. Mamy to szczęście, że na naszej drodze spotykamy dobrych ludzi, którzy nawet jeśli wcześniej myśleli inaczej, to po rozmowie z nami zauważają problem i chcą pomagać. Myślę, że każdemu z nas zależy na własnym dobrym samopoczuciu, na zdrowiu naszych bliskich i znajomych, a w szczególności naszych dzieci.

Mieszkamy w rejonie, który powinien szczególnie szczycić się zdrowym i czystym powietrzem. Niestety, nie jest tak we wszystkich zakątkach naszych miejscowości.

Najgorsza sytuacja jest tam, gdzie domki opalane są za pomocą pieców i kominków, do których niestety nie zawsze trafia drewno i węgiel. Dodatkowo ułożenie terenu, brak wiatru i duże zagęszczenie budynków potęguje efekt smogu.

Musimy wiedzieć co się dzieje

Zamontowaliśmy pierwszy czujnik smogu w Gościcinie, który pokazuje nam, jak czasami ten „niewinny dymek” jest groźny dla naszego zdrowia, a w dłuższej perspektywie dla naszego życia.

Aktualnie w naszej okolicy działa 9 czujników, które po nagłośnieniu problemu zainstalowali sami mieszkańcy, gdyż wyraźnie przeszkadza im powietrze śmierdzące sadzą i plastikiem.

Możecie Państwo sprawdzać na naszej stronie www.wejherowskialarmsmogowy.pl aktualne wskazania z tych czujników lub bezpośrednio z aplikacji producentów, a także na stronach internetowych www.looko2.com lub airly.eu, gdzie znajduje się mapa z zaznaczoną lokalizacją czujników.

Już niedługo w naszym rejonie powstanie sieć czujników jakości powietrza, o którą prosiliśmy wszystkie nasze samorządy. Mamy wstępne zapewnienia, że taka sieć na pewno powstanie na terenie Wejherowa, a bardzo poważnie o takich czujnikach myślą samorządy z Gniewina, Redy i Rumii.

Do Budżetu Obywatelskiego wpłynął wniosek radnego p. Wojciecha Kozłowskiego z Wejherowa, który zareagował na nasz postulat dotyczący drona z pakietem laboratoryjnym. Taki  specjalistyczny dron będzie mógł patrolować okolicę w celu lokalizacji miejsc, w których spalane są odpady, ale także pozwoli na precyzyjne określenie zagrożenia. Podobne maszyny pracują z dobrym skutkiem w takich miastach jak Katowice, Bochnia, Skawina, Kraków czy Toruń.

Po zlokalizowaniu takich miejsc można skierować odpowiednią pomoc w postaci dotacji dla osób, których nie będzie stać na wymianę starego pieca, ale także ukarać tych, którzy trują innych, paląc śmieci w swoich piecach.

Jak się uchronić przed smogiem

Często Państwo pytacie nas, jak się przed smogiem uchronić? Niestety, to nie jest całkowicie możliwe, ale możemy w pewien sposób minimalizować jego skutki. Nawet jeśli wieczorem zamykacie Państwo szczelnie drzwi, to smog i tak was „dopadnie” w Waszych sypialniach.

Jak pokazują badania, jeśli na zewnątrz normy pyłów zawieszonych są przekroczone, to w domach, przy zamkniętych drzwiach i oknach, stężenie jest tylko o połowę mniejsze. Nie jesteśmy niestety bezpieczni w naszych domach. To nie jest tylko teoria czy straszenie, ponieważ także nasze czujniki jasno wskazują, że wraz ze wzrostem zanieczyszczenia na zewnątrz, powietrze w domu też się pogarsza.

Jednym ze sposobów, by obniżyć niekorzystne działanie smogu, jest zakup oczyszczacza powietrza, a także kupno roślin, które niwelują niebezpieczne substancje dostające się do naszych mieszkań wraz z zanieczyszczonym powietrzem (więcej na naszej stronie www lub Facebooku). Sprawdzajcie, proszę, jakość powietrza przed wyjściem na zewnątrz na naszej stronie www.wejherowskialarmsmogowy.pl. Czasami lepiej odpuścić sobie spacer lub inną aktywność na zewnątrz niż narażać swoje zdrowie.

Szanowni Państwo, może się to Państwu nie spodoba, ale to właśnie od nas wszystkich najwięcej zależy. To od siebie powinniśmy zacząć pracę nad poprawą jakości powietrza. Czasami potrafimy narzekać na innych, krytykować władze, że nic nie robią, ale to my, czyli mieszkańcy, jesteśmy najbardziej winni tej sytuacji, w której się znaleźliśmy.

Oczywiście domy musimy czymś ogrzewać i wcale nie zawsze musimy rezygnować ze swojej instalacji na węgiel, ale wystarczy zmienić przyzwyczajenia, by chociaż trochę zmniejszyć emisję.

Jest kilka sposobów na zmianę tej sytuacji:

  • wymiana pieców na ekologiczne źródła energii, takie jak pompa ciepła, gaz lub podłączenie się do OPEC;
  • wymiana starego pieca na piec górnego spalania, który nie dymi;
  • zmiana sposobu palenia z tradycyjnego dolnego spalania na górną metodę palenia (możliwa do zastosowania prawie we wszystkich piecach), tzn. zasypujemy węgiel prawie do pełna i od góry układamy rozpałkę i rozpalamy ogień. Opał będzie palił się od góry i będzie trawił opał, aż wypali się do końca. Później trzeba wybrać popiół i proces załadunku powtórzyć.

Podczas palenia od góry dym jest dopalany, tym samym sprawność pieca rośnie, a emisja pyłów maleje. Takie informacje wraz instrukcjami rozpalania znajdziecie Państwo na stronie www.czysteogrzewanie.pl.

Zastosowanie spalacza dymu w postaci prostej płyty ze specjalnego opatentowanego materiału, tzn. Palnika Wery, który zmienia sposób przepływu dymu w naszym piecu tak, by przechodził przez żar w piecu. Utworzona w ten sposób komora spalania dopala dym w temperaturze około 1000 stopni.

Takie rozwiązanie nie tylko likwiduje całkowicie dym, ale daje też oszczędności rzędu od 40 do 60% – nie dymicie i oszczędzacie. Koszt takiego wynalazku jest niewielki (od 400 zł do 700 zł, a z montażem około 1500 zł). Taka inwestycja zwraca się w ciągu jednego sezonu. Według producenta montaż odbywa się w ciągu jednej godziny i nie trzeba spuszczać wody, więc bez problemu instalowanie może odbywać się podczas sezonu grzewczego. Brzmi jak marzenie – palić dymem i oszczędzać na kosztach opału – prawda?

Działajmy wspólnie

Prosimy Was, nie bójcie się zwracać uwagi tym, co palą śmieci, zgłaszajcie takie przypadki do Straży Miejskiej, do Urzędu Gminy lub anonimowo bezpośrednio do nas na kontakt@wejherowskialarmsmogowy.pl.

Mamy wspólny problem, który musimy razem rozwiązać. Trzeba połączyć siły i szukać rozwiązań, a nie spierać się. Zawsze podkreślaliśmy, że nasze działania nie są polityczne. Nie chcemy mieszać się do lokalnej polityki. Nas interesuje tylko zdrowe i czyste powietrze, więc będziemy współpracować ze wszystkimi, którzy mają dobrą wolę i energię do wspólnej pracy.

W związku z tym kierujemy apel do wszystkich, do władz  i mediów lokalnych, do innych stowarzyszeń zaangażowanych w ochronę środowiska oraz wszystkich ludzi naszego powiatu, by nie tracić energii na kłótnie,  tylko wspólnie stawić czoło problemowi, jakim jest zanieczyszczone powietrze .

Zamiast przerzucać się pismami i żyć w sytuacji, w której urząd się tłumaczy, że coś robi, a strona społeczna odpowiada, że to niewiele, lepiej jest usiąść i zastanowić się, jak z problemem sobie poradzić. Wszyscy, którym szczerze zależy na lepszym powietrzu w naszym rejonie, powinni razem usiąść przy jednym stole, porozmawiać i ustalić konkretny plan działania.

Co proponujemy?

Nie możemy już dłużej czekać na rządowy program walki ze smogiem, musimy utworzyć swój własny lokalny, dobrze dopasowany do naszych potrzeb.

Powinniśmy wspólnie utworzyć kompleksowy program walki ze smogiem, który miałby cztery filary:

  • wymianę pieców, teraz z termomodernizacją,
  • informację,
  • edukację,
  • kontrolę składów i palenisk.

Zdecydowanie potrzebujemy programu dedykowanego dla najuboższych, a to oznacza, że trzeba zadbać o efektywność energetyczną budynków, bo inaczej tym ludziom, którym wymienimy piec na np. gaz, wyrządzimy krzywdę w postaci wzrostu rachunków.

Powinniśmy utworzyć np. w Starostwie Powiatowym w Wejherowie punkt, w którym mieszkaniec powiatu uzyska konkretną pomoc w postaci informacji, porady czy edukacji, a także dotacji, która realnie pozwoli na wymianę źródła ciepła i termomodernizację.

Powinniśmy porozmawiać o utworzeniu strefy ekologicznej, w której nie będzie żadnych pieców, tylko domki zasilane niskoemisyjnymi źródłami energii. Mieszkańcy powinni mieć możliwość wyboru, czy zamieszkać w miejscu, gdzie wszystkie domy są opalane węglem, czy też wybudować się w strefie ekologicznej wśród domków zasilanych odnawialnymi źródłami energii. Dzisiaj takiej strefy nie ma.

Wszystkie nowo wydawane pozwolenia na budowę powinny zakazywać możliwości instalowania tzw. „śmieciucha”, w którym można palić wszystko, ponieważ za kilka lat i tak trzeba będzie wymieniać te piece na odnawialne źródła energii. Lepiej już teraz wprowadzić taki zakaz, niż za kilka lat wydawać kolejne pieniądze na dotacje.

Proszę pamiętać, że osoba, która spala śmieci, może być ukarana mandatem do 500 zł lub grzywną do 5 000 zł.

Nie zabijaj!

Wszystkim Katolikom, którym zdarza się palić śmieci w piecu przypominamy piąte przykazanie: NIE ZABIJAJ. Spalanie śmieci i trucie innych jest powolnym zabijaniem bliźniego. Pomyśl o swoich dzieciach, rodzinie, sąsiadach, którzy są skazani na oddychanie tym, czym palisz. Niektórzy żartują, że sortują śmieci na te, które palą w dzień i te, które pali się w nocy.

Nie zawsze śmieci palone są tam, gdzie jest brak pieniędzy. Bardzo często z kominów pięknych i nowych domów leci czarny dym, który śmierdzi plastikiem.

Wiemy o tym, że niektórzy przedsiębiorcy utylizują swoje odpady z działalności gospodarczej właśnie w piecach, zamiast utylizować je w sposób zgodny z prawem. Mieszkańcy, którzy w podobny sposób pozbywają się śmieci z własnego gospodarstwa już niedługo nie będą bezkarni. Prosimy te osoby, by natychmiast przerwały ten proceder i utylizowały odpady zgodnie z wytycznymi, bo czas kontroli nadejdzie szybko.

Celem takich kontroli będzie zlokalizowanie tzw. trucicieli, ale także lokalizacja pieców, które kwalifikują się do wymiany, a tym samym będzie można określić wysokość przyznawanych dotacji na wymianę źródła ciepła.

Proszę pamietać, że udaremnianie lub utrudnianie przeprowadzenia kontroli w zakresie ochrony środowiska jest przestępstwem zagrożonym karą aresztu na podstawie art. 225 k.k.

Użytkownicy kotłów, pieców i kominków w przypadku kontroli zobowiązani są do przedstawienia kontrolującym dokumentów potwierdzających, że stosowane urządzenie grzewcze spełnia wymagania uchwały.

Takim potwierdzeniem może być: instrukcja użytkowania, dokumentacja techniczna, sprawozdanie z badań lub inny dokument. Jakość stosowanych paliw również powinna być potwierdzona dokumentami, np. fakturą zakupu paliwa (węgla lub drewna) lub świadectwem jakości. W ramach obowiązujących przepisów klient powinien otrzymać pełną informację produktową o sprzedawanym towarze, jego pochodzeniu, parametrach oraz cenie. Przy zakupie węgla zawsze żądaj od dostawcy przekazania świadectwa jakości!

Wymagania Eko-projektu zostały przyjęte jednolicie dla całej Unii Europejskiej i wprowadzają dla kotłów i ogrzewaczy pomieszczeń minimalne normy emisji pyłu, tlenku węgla, organicznych zanieczyszczeń gazowych oraz tlenków azotu, a także normy efektywności energetycznej. Dzięki temu urządzenia grzewcze zmniejszają zużycie paliwa i powodują niewielką emisję zanieczyszczeń.

Przy zakupie kotła, pieca lub kominka zawsze upewnij się u sprzedawcy lub producenta, czy urządzenie posiada certyfikat i spełnienia wymagania Eko-projektu. Pamiętaj o wyborze kotła z automatycznym podawaniem paliwa bez możliwości stosowania rusztu awaryjnego (za wyjątkiem kotłów zgazowujących drewno).

Będziemy nalegać, by nasze władze lokalne przeprowadzały  kontrole składów opałowych, które handlują węglem a także kontrole prywatnych palenisk i składów opału w celu określenia, jakim opałem ogrzewamy nasz domy.

Nie wolno spalać:

  • śmieci;
  • butelek plastikowych, woreczków foliowych, kartoników po sokach, odzieży, obuwia itp.;
  • przewodów elektrycznych;
  • desek lakierowanych, płyt wiórowych, kolorowych gazet;
  • miałów, mułów i flotów węglowych (czyli paliw, gdzie drobnego węgla kamiennego lub brunatnego – ziarno 0-5 mm – jest więcej niż 5%),
  • węgla złej jakości (dopuszczalny jest węgiel, którego wartość opałowa wynosi co najmniej 26 MJ/kg, zawartość popiołu nie może być większa niż 10%, a zawartość siarki nie może przekraczać 0,8%),
  • wilgotnego drewna (o wilgotności powyżej 20%).

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do współpracy. Mamy poparcie Polskiego Alarmu Smogowego, który będzie nas wspierał w naszych działaniach nawet na szczeblu krajowym.

Razem możemy więcej. Życzymy Wam czystego powietrza.

Z pozdrowieniami,
Tomasz Nowak